Ordu Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışmanı, ORKENT Yönetim Kurulu Başkanı ve Kentsel Dönüşüm Uzmanı Mimar Dr. Nihat Şen, Ulusal Kanal ekranlarında yayınlanan “Gün Ortası ” programının Skype ile görüntülü canlı yayın konuğu oldu.
Konut ve kira artışlarının sabitlendiğini hatırlatan Şen, “Kamuoyunda kira artışları merakla beklenen bir şeydi. 2 Temmuz 2024’ de kadar konutlarda yüzde 25 tavan uygulaması devam edecek. İş yerleri için böyle bir şey yoktu. Sizde ifade ettiniz çok güzel bir şekilde tabloda gösterdiniz kira artışlarını yüzde 57.45 tavan uygulamasın geçildi. Ocak ayında bu pik yapmıştı yüzde 72.45 idi. Düşüş trendine geçtiğimizi görüyoruz ve bu ay açıklanan rakamlara göre TÜİK ’in %57.45 artık tavan fiyatı uygulamasına geçildi. Bu rakamı geçemeyecek tabi. Mülk sahibi ve kiracı kendi arasında anlaşma yapıp daha düşük tutabilir. Yasal bir zorunluluk yok ama sizin de ifade ettiğiniz gibi 30 bin TL kira ödeyen bir iş yeri artık 47 bin 235 TL maksimum kira bedeli olabilecek. Üstüne bir talep olmayacak, bu beklenen bir şeydi özellikle yaşanan bu ekonomik zorluklar, artan fiyatlar neticesinde esnafımız, vatandaşımız zorluk çekiyor idi. Biliyoruz ki TÜİK’ in açıklamalarına göre bir düşüş trendine girmiş ve yüzde 57.45’te baz alınmış bir durumda.” dedi.
Sabit fiyat uygulamasının piyasayı rahatlattığını vurgulayan Şen, şöyle konuştu;
“Kamuoyunda bir belirsizlik vardı. Esnaflarımız, kirada olan esnaflarımız, işletmeler bir tedirginlik yaşıyor idi. Tabi ocak ayında yüzde 72.72 buçuk bir rakam esnaflar ve kiracı konumundaki olan iş yerleri için bir zorluktu ama bu belirsizlik şimdi ortadan kalkmış ve sabit bir fiyat artık devlet tarafından netleştirilmiş durumda. Buna göre bu belirsizlik ortamından dolayı fiyatlara yarın ne olacak endişesiyle fiyatları’ da her gün yükselten esnafımız bundan sonra maliyet fiyatlarına da kiraları da sabit tutup ona göre artık satış fiyatlarını endeksleyebilecekler.
Büyük sorun yaratıyordu
Uzunca bir süre işlerini yapamadılar burada tabi bir toplum olarak yardımlaşmalarımız oldu. Ve devlet üstüne düşeni bir nebze yaptı. Mülk sahiplerinin bir kısmı kiraları talep etmediler ama esnaf arkadaşlarımızı esnaf kardeşlerimizi biraz rahatlatmamız lazım. Çok sıkıntıdadırlar ben bunları görüyorum hele doğal gaz artışları tabi tüm dünya da enerji fiyatının yükselmesi her sektöre olumsuz etki yapabiliyor. Ama tabi hizmet sektörüne yönelik yerlerde bu maliyet fiyatlarının artışı bide üzerine iş yeri kiralarının çok yüksek olması onları iyice dar boğaza sokuyor. Düşünün hizmet sektörünün kapandığını düşünün bir sürü işsiz çıkacak. Belki buna yönelik devletimiz vatandaşlarımıza, iş yeri yürütmeye çalışan esnaflarına bence önümüzdeki süreçte belki biraz muafiyetler indirim getirebilir, vergisel boyutta söylüyorum tabi bunu getirse çok iyi olacak çok zorluk altında yürütmeye çalışıyorlar kolay değil yani bugün aldığı malzemeyi yarın aynı fiyata alalama riskleri var. Yerine koyamıyor böyle endişeleri var.
Tabi bu ülke geneli için ve her sektör için geçerli
İş yerlerinin kira artışı özellikle İstanbul’da astronomik rakamlara çıkmış durumda. Tabi bu rakamların artmasının önemli nedenlerinden biri bazı bölgelerde tabi ulusal göç nedeni ki olan göçlerde yabancıların fiyatları artırmasına neden oldu. Oradaki esnaflarımıza da zora soktu. Yani yıllardır mahallesinde bakkallık, manavlık yapan mahallenin bütün yükünü çeken esnaf kardeşlerimiz yabancıların devreye girmesi ile ulusal markaların devreye girmesi ile inanın dükkândaki malını yerine koyamaması ile endişesiyle bugün karşı karşıyalar.
Bu bizim kültürümüz mahalle manavı, mahalle kasabı, mahalle fırını, mahalle bakkalı bizim kültürümüz. Biz eskiden bu mahalle bakkalları deftere yazar öyle alışveriş yapılırdı. Maaşını aldığı zaman aile gider bakkal defterinde borcunu sildirirdi ama tüm dünyada yaşanan küresel sermaye küresel güçler vatandaşlarımız eline bir kart ile iliştirerek sanki kendi paralarıymış gibi alışveriş yapma imkânı sağladılar ve bizim o esnaf kardeşlerimiz çok zor altlar altında hala yürütmeye çalışıyorlar ve kapatanlar da oldu. Halbuki biz onlara sahip çıkmalıydık. Bence mahallede oturan o konutlarda oturan komşularda mahallesine, kasabına, fırınına sahip çıkacak. Çıkmak zorunda bir yardıma ihtiyaç duyduğunda hemen oradaki kasap koşacak, oradaki manav koşacak, oradaki bakkal koşacak.”
Ünye KENT Haber
